Sissel M Bergh: Okside rïhpesieh

Sissel M. Bergha viiddis sierračájáhus Okside rïhpesieh (Uvssat rahpasit) sisdoallá máŋga dáiddaprošeavtta mat duddjojit ollislašvuođa.
Čájáhusa guovddášfáddán lea mo máttasámi historjá lea jávkaduvvon, ja mo sáhttá fas oidnosii ihtit. Bergh guorahallá mo ráđđejeaddji majoritehtaservodat ovdanbuktá sámi kultuvrra ja historjjá. Dáiddalaš rabasvuođainis son čatná oktii iešguđetlágan máhtolašvuođaid ja vásáhusdieđuid mat vejolaččat bohciidahttet ođđa historjjá ipmárdusaid.

Okside rïhpesieh -čájáhusas leat dynámalaččat čohkken ovddit ja ođđa dáiddabargguid, maid dál čájehit vuosttaš háve Kárášjogas. Bergh ođđaseamos dáiddabargu Ajmoejimh ajtoejimh (eret sihkastuvvon) guorada sámeluottaid Møre ja Trøndelaga riddoguovlluin. Čanastagaid gaskkal máttasámi ja dološdárogiela sániid lea dáiddár tevdnen ja njuohtan stuorra seaidnekártan.

Váldun čájáhusas leat gažaldagat nu movt: Mo dáruiduhttinproseassat dáhpáhuvve máttasámi guovlluin? Maid báikenamat muitalit historjjálaš eksisteanssa ja guovlluid geavaheami birra? Makkár arkeologalaš ja giellahistorjjálaš luottat gávdnojit, ja maid álbmotmuittut muitalit? Mo sámevuođa sáhttá váldit fas ruovttoluotta guhkes áiggi maŋŋil? 

Ajmoejimh ajtoejimh lea joatkka Dalvedh (“ihtit fas oidnosii”) -dáidagis, mas lei golmma kanála video ja jietnaskulptuvra, ja maid son ráhkadii 2014:s ovttas komponisttain Frode Fjellheimain. Berghas lea ovttasbargan maiddái Sámi arkeologaiguin, historihkkáriiguin, giellačehpiiguin ja eará muitaleddjiiguin, ulbmiliin ipmirdit proseassaid, mat čihke máttasámi eksisteanssa ja historjjá.

Lassin čájehuvvo maiddái filbma Tjaetsie, mii lea vuosttaš oassi vuosttas filbmaráiddus knowhowknow, ja mas politihkalaš-poehtalaš vugiin geahčadit olbmo ja máilmmi gaskavuođa, báikkálaš vuolggasajis. Čájáhusas leat maiddái njuohtamat ja skulptuvrrat.

Dáiddár Sissel M. Bergh lea riegádan 1974:s ja geahččaladdá bargguinis máŋggaid materiálaiguin, teknihkaiguin ja metodaiguin. Son lea beroštuvvan das mo geahčastat rievdá olbmo vásáhusaid ja máhtolašvuođa bokte. Bergh dahká installašuvnnaid, filmmaid, njuohtamiid, tevnnegiid ja objeavttaid – ja oassálastá maid iešguđetge hápmásaš ovttasbargoprošeavttaide. Bergh lea ovdalis ássan ja bargan Lusakas, Zambias. Sus leat leamaš máŋggat sierračájáhusat sihke Norggas ja olgoriikkas. Su dáidagiid lea earret eará Troanddima gielda oastán. Bergh oaččui 2015:s 5 jagi bargoruđa, Stáhta dáiddárstipeanda.