ČÁJÁHUS: DÁIDDÁR GUOVDDÁŽIS — MIHKU BIEHTÁR
Čájáhusáigodat: 01.10. – 15.11.2020
Duojár ja silbačeahppi Mihku Biehtár, Petteri Laiti (1950), lea ovdavázzi duodje suorggis. Son lea Anárjoht’ gáttis eret ja ássá odne Anáris. Árbevirolaš sámeduojit ja giehtaduojit main alla dáidda-árvosaš kvalitehta, leat su buktagat. Biehtára duodjeávdnasat leat bohccočoarvi, silba, golli ja báhkki soagis, beažis dahje guosas. Dieid ávdnasiiguin duddjo son erenoamáš dujiid ja atnubiergasiid.
– Dáidagiid lean hábmen árbevirolaš vuogi mielde, muhto dat galget maiddái heivet dálá áigge adnui.
— Mihku Biehtár
DÁIDDÁR & DÁIDDA
Biehtár álggii duddjot juo skuvllaáigge 1960-logus. Skuvlaluomuin son duddjui vuodjaskáhpuid maiguin lonuhii alcces biktasiid báikki gávppis. Laiti áhčči lei duojár gii duddjui reagaid, gielkkáid, heargeleaŋggaid, skáhpuid ja gáriid. Biehtáris gaccai oahpu gándan juo mo iešguđetlágan duodjereaidduid sáhttá geavahit ja maiddái oahpai son ávnnasteamis ávdnasiid rádjai. Dan duodjemáhtu oaččui son árbevirolaš oahppanvuogi mielde.
Mihku Biehtár álggii oalle nuorran juo bargat vuovde- ja boazobargguid ja huksenbargguid. Laiti jotkii viidásat iešguđet duodjekurssain. Son gaccai oahpu Sámi Oahpahusguovddážis Johkamohkis. Jagis 1975 čađahii pedagogalaš eksamena oahpaheaddjeskuvllas Lahtis, ja das rájes sus leige formálagelbbolašvuohta ieš bargat oahpaheaddjin. Áigodagas 1980-84 čađahii son lassi oahpu silbarávdin, Lahtis gollerávdeskuvllas. Biehtár ceggii 1995s fidnodagas Samekki (facebook:as; samekkiduodji). Jagi 2015s manai son ealáhahkii, ja bártnis Sami Laiti, válddii badjelasas fidnodaga ja nu son čuovvolii áhčis eallingeainnu.
Mihku Biehtár lea 1973 rájes oassálastán moanaid čájáhusain Suomas, Davviriikkain, ja viidásat máilmmis earret eará Nederlánddas, Fearsulluin, Italias, Spanias, Canadas, Davvi-Ameriikkás, Japan:s ja Ruoššas. Laiti:i leat geigejuvvon máŋggat bálkášumit. Son oaččui 1989s Suoma Stáhta dáiddaindustriijabálkášumi ja ožžon lea maiddái Anárgieldda kulturbálkášumi. Giđđat 2019s nammaduvvui son Lappi Universitehta gudnidoavttirin. Laiti lea Sámi Dáiddačehpiid Searvvi miellahttu, ja dan olis oassálastán olu čájáhusain, gieskat 2019s, Sámi Dáiddafestiválas Álttás.
Sámeduoji dovdomearkkat leat estetihkka, hábmi ja doaibma. Mihku Biehtár ovttastahtá buot dáid iešguđet ávdnasiid dujiinis, nana árbevierro- ja ávnnasdáidduin ja dáiddalaš integriteahtain. Sámeduoji iešvuođaid ollislaš áddejupmái eaktuda ahte leat bajásšaddan dan luonddus gos duodji vuolgá. Jahkodagat, muohta, arvi, biekkat. Visot dát hábmejit dan luonddu mii dahká duoji vejolažžan.
Čájáhus lea oassin ovttasbargoprošeavttas gaskal Sámi Dáiddaguovddáža ja RDM-Sámi Dáiddamagasiinna, gos stuorámus oassi dujiin lea luoikkahuvvon, earret dujiid maid dáiddár lea luoikan.
Govva: Stuorra gárri, 2004, Mihku Biehtár – Petteri Laiti. Govven: Anita Bjørnback / Sámi Dáiddaguovddáš.
Govva: Mihku Biehtár – Petteri Laiti. Govven: Astrid Helander / Ávvir.
